Voordelen en nadelen plafondlift
Gebruikersvoordelen van een plafondlift
Laten we maar meteen de twee grootste voordelen benoemen; ruimtebesparing en comfort. Een plafondlift hangt aan rails in het plafond en staat letterlijk niet in de weg in je huis en neemt geen extra ruimte in binnen de slaapkamer of badkamer. Dat is een groot voordeel van een plafondlift. Dat betekent: geen obstakel in de slaapkamer of badkamer, geen poten van een tillift waar je met een rolstoel tegenaan rijdt, en meer bewegingsvrijheid voor zowel jou als jouw eventuele hulpverlener.
Sneller en voorspelbaar
Omdat een plafondlift niet als een krom boodschappenkarretje steeds een eigen richting kiest, werkt het veel sneller dan een verrijdbare tillift. Een plafondlift beweegt daarentegen soepel door de rails naar vaste punten die je zelf hebt bepaald, zoals bed, rolstoel of toilet. Daardoor verloopt een transfer sneller, met minder geduw of getrek, en kom je steeds op dezelfde veilige plek terecht. Als een achtbaan glijd je bijna vanzelf door de plafondrails.
Minder zwaar voor de hulpverlener
Je hulpverlener zal ook de voordelen ervaren van een plafondlift, geen gesjor en gedoe meer van een verrijdbare tillift. Het tillen en verplaatsen voelt vrijwel gewichtloos, zonder gesjor en geduw Ook zij zullen blij zijn dat je zonder moeite precies op de juiste plaats aankomt en zij alle vrijheid van ruimte om zich heen hebben tijdens de transfer. Het maakt het werk voor hun ook veel gemakkelijker en minder inspannend. Een plafondlift kan vaak gemakkelijker worden bediend dan een verrijdbare tillift, vooral in situaties waarbij het tillen van een persoon moeilijk kan zijn.
Vriendelijker en minder bedreigend
Een grote verrijdbare tillift die op je afkomt kan onprettig en afstandelijk voelen. Het is nou niet het meest menselijke aspect van een tilsysteem. Het liefst zou je helemaal geen tilsysteem willen gebruiken. Maar een grote verrijdbare takel die jou wel even zal komen optillen, waarbij de hulpverlener op ruim 1,5 meter van je vandaan de tillift staat te bedienen, nodigt de meeste mensen niet echt uit hiermee met plezier getild te gaan worden. Een plafondlift dat van bovenaf naar je toekomt, vaak alleen zichtbaar met een draagjuk of tildoek, komt veel minder bedreigend over. De hulpverlener kan dicht bij je blijven, je begeleiden en geruststellen tijdens de transfer. Dat maakt het gebruik menselijker en minder bedreigend.
Een plafondlift geeft je de gelegenheid je kind of partner te kunnen vasthouden, zonder het nadeel van gewicht tillen, gedurende de transfer. Hierdoor heb je beter contact, geef je vertrouwen en kun je veel beter sturen en begeleiden tijdens de handeling. Vergelijk dat met een verrijdbare tillift waar je meer bezig bent met de tillift zelf dan met je dierbare.

Zonder al die toeters en bellen van een verrijdbare tillift kan een plafondlift discreet in de ruimte hangen, tevoorschijn komen als het noodzakelijk is, zonder overal tegenaan te stoten en te blijven hangen achter allerlei kabels en snoeren op de grond. Zelfs tapijt op de grond is voor een plafondlift niet een reden om vervangen te moeten worden voor laminaat of zeil in je slaapkamer.
Ruimtes beter bereikbaar met een plafondlift
Een verrijdbare tillift heeft een onderstel met lange poten. Deze moeten steeds ergens onder kunnen rijden of ergens langs kunnen rijden. Veel krappere ruimtes, bijvoorbeeld in een badkamer of kleine kamer zijn daar helemaal niet op ingericht. Met een plafondlift zweef je over al die obstakels heen. Een plafondrail brengt je in de kleinste ruimtes zonder getrek en frustraties.
Van drempels, verhogingen en schuine afloopjes in je huis heeft de plafondlift geen last. Voor een verrijdbare tillift is 5mm hoogteverschil al een onoverkomelijk obstakel. Zeker als je met een zwaarder persoon te maken hebt die je tilt. Voor de plafondlift is dat geen probleem, die glijdt soepel over het plafond. Geen gehobbel over drempels of schokken van een verrijdbare lift, maar een gelijkmatige beweging. Dat geeft meer vertrouwen en ontspanning voor degene die getild wordt.
Een plafondlift is een oplossing voor nu én voor de toekomst
Een plafondlift is een hulpmiddel dat je tijdens je hele leven kunt blijven gebruiken. Waar vroeger vaak begonnen werd met losse, verrijdbare tilliften, kan een plafondlift vanaf het begin blijven hangen en jarenlang meegaan. De plafondrail is gemaakt van slijtvast aluminium van hoge kwaliteit (zoals bij Handi-Move) en hoeft in principe nooit vervangen te worden.
Wanneer de transferpunten samen met de leverancier goed bepaald zijn, en de locatie van bed, toilet en douche niet verandert, blijft de gemonteerde plafondrail steeds op de juiste positie voor gebruik.
Omdat er in de plafondrails verschillende types plafondmotoren passen, kan de plafondlift steeds worden aangepast aan de nieuwe behoefte. Wanneer je eerst gebruikmaakt van een plafondmotor voor zelfstandig tillen, kun je deze later ook gebruiken voor tillen met hulp van een zorgverlener of mantelzorger.
Gewichtscapaciteit
Veel plafondliften kunnen meer gewicht tillen dan verrijdbare modellen. Daardoor zijn ze ook geschikt voor zwaardere gebruikers, zonder dat dit extra inspanning vraagt van de hulpverlener.
Conclusie
Een plafondlift heeft zeer veel voordelen. Zeker in vergelijking met een verrijdbare tillift. Dat maakt het een oplossing die niet alleen de zorg lichter maakt, maar ook de dagelijkse beleving prettiger.
Nadelen van een plafondlift op een rijtje
Een plafondlift heeft veel voordelen, maar er zijn ook aandachtspunten en beperkingen ten opzichte van een verrijdbare tillift. Het is goed om die eerlijk in beeld te hebben.
Beperkt verplaatsbaar
Een plafondlift is permanent bevestigd aan een plafond in één of meerdere ruimtes. Wil je iemand tillen in een ruimte waar geen rails zijn, dan kan dat niet. En natuurlijk ga je niet in elke kamer in heel je huis of instelling een plafondlift plaatsen. Dat zou veel te duur zijn. Dus een verrijdbaar tillift is overal inzetbaar en mee te nemen, zelfs op vakantie als je dat wilt.
Niet meervoudig inzetbaar
Met één verrijdbare tillift kun je meerdere mensen in verschillende ruimtes helpen. Dus heb je niet in elke kamer een plafondlift nodig. Dat is natuurlijk veel goedkoper in de aankoop, zeker als je het alleen qua investering vergelijkt.
Altijd zichtbaar
Een verrijdbare tillift kun je wegrollen en opbergen in een berging of kast. Uit het zicht en misschien zelfs voor langere tijd gestald voor hergebruik. Daar kan een plafondlift nooit tegenop, die zal steeds een vaste plek aan je plafond hebben, een plafondlift hangt altijd in beeld.
Duurder dan een verrijdbare tillift?
In veel situaties is een plafondlift duurder in aanschaf en installatie dan een verrijdbare tillift. Toch is dit niet altijd zo zwart-wit, zeker ook niet als je uitgaat van de goedkoopst adequate oplossing. Want wat is adequaat? Bedenk bijvoorbeeld dat wanneer je jezelf wilt tillen en verplaatsen tussen je rolstoel en bed een verrijdbare tillift nooit adequaat kan zijn. Want alleen met een plafondlift kun je jezelf door een plafondrails heen verplaatsen tussen verschillende transferpunten. Dat lukt je niet met een verrijdbare tillift zonder een extra hulpverlener die de verrijdbare tillift verduwd.
Dus ja, een plafondlift is vaak in aanschaf en installatie duurder. Maar wanneer er wordt uitgegaan van alleen een plafondrail dwars boven het bed is deze toch zeer competitief met dezelfde aankoop van een verrijdbare tillift. Zeker iets om even uit te laten zoeken.
Technische beperkingen van de woning
Vanzelfsprekend moet het plafond in je huis ook vrij zijn van obstakels. Bijvoorbeeld een plafondventilator, een airco, een ventilatiesysteem, een papegaai, een hanglamp of infrarood verwarmingspanelen aan je plafond kunnen dwarsliggers zijn. Maar ook hoogte verschillen van de plafondhoogte tussen bad- en slaapkamer of in de kamer zelf kan een uitdaging zijn. Extreem lage plafond, onder de 235cm hoogte, kunnen een beperking opleveren als je ook nog op werkhoogte op een douchebrancard getild moet worden. Gelukkig is sinds het bouwbesluit 2003 nu de standaard plafondhoogte 250cm, dus dat gaat altijd goed.
Ook kan bijvoorbeeld een monumentale status van het huis, een schuin plafond of beperkte draagkracht van het plafond een spelbreker zijn. Natuurlijk kunnen we ook naar de maan, dus zal hier vast ook een oplossing voor zijn. Maar er is soms wel een grens aan wat we eraan uit willen geven. Misschien kan dan bijvoorbeeld een vrijstaande opstelling met een plafondmotor dan een betere oplossing zijn, zie bijvoorbeeld deze vrijstaande opstelling. (https://www.tiltechniek.nl/producten/catalogus/item/vrijstaande-opstelling) Of een tillift die aan je muur bevestigd wordt zoals bijvoorbeeld deze wandlift. (https://www.tiltechniek.nl/producten/catalogus/item/model-2250-wandlift)
Beperking tilhoogte door plafondhoogte
Het klinkt misschien simpel: hoe lager het plafond, hoe minder hoog je kunt tillen. Dat klopt, maar er spelen meer factoren mee die belangrijk zijn dan alleen de plafondhoogte. Denk bijvoorbeeld aan de hoogte van je bed of rolstoel. Er zijn zelfs voorbeelden van plafondliften die in caravans of campers zijn ingebouwd. Ondanks de beperkte hoogte functioneren die toch goed.
Ook de hoogte van de plafondrail en de plafondmotor zelf is van belang. Het eerste hoogteverlies ontstaat al wanneer er koppelstukken of haken onder de plafondmotor hangen waaraan het draagjuk bevestigd wordt. Handi-Move fabriceert bijvoorbeeld een plafondmotor die meer in de breedte dan in de hoogte is gebouwd, waarbij het koppelstuk volledig in de cassette van de motor verdwijnt. Hierdoor is er vrijwel geen hoogteverlies en is de totale afstand van plafond tot onderkant motor slechts 21 cm.
Een plafondhoogte vanaf 235 cm hoeft in principe geen probleem te zijn. Lager kan ook, maar overleg dit altijd met een plafondliftleverancier.
Beperking tilhoogte door douchebrancard
Een douchebrancard (of doucheraam) is een veel toegepaste voorziening. De werkhoogte voor de zorgverlener kan echter een knelpunt zijn wanneer de plafondhoogte beperkt is. Zeker in combinatie met het postuur van de gebruiker is het daarom verstandig dit vooraf te bespreken met de plafondliftleverancier. Die kan een test doen en zo bepalen wat de maximale tilhoogte is, rekening houdend met zowel het postuur als de benodigde hoogte van plafondmotor en plafondrails.

Beperking tilhoogte door toepassing van een elektrisch kanteljuk
Een veelgebruikte lichaamsondersteuning is het elektrisch kanteljuk. Hiermee kan de gebruiker tijdens de transfer gekanteld worden, wat in de praktijk erg handig is. Tegelijk vraagt een kanteljuk meer tilhoogte, omdat het volledig onder de plafondmotor hangt. Bij een lage plafondhoogte kan een 4-punts draagjuk met lussen een beter alternatief zijn. Deze combinatie (plafondmotor, rail en draagjuk) is compacter dan een elektrisch kanteljuk. Overleg met de plafondlift leverancier welke combinatie voor jou de minste hoogte nodig heeft.
Beperking tilhoogte door een schuin dak of plafond
In slaapkamers of badkamers komt regelmatig een schuin plafond voor. Dat ziet er architectonisch mooi uit, maar is praktisch gezien een uitdaging. Een plafondlift kan namelijk niet gemonteerd of gebruikt worden aan een schuin plafond. Het laagste punt van het horizontale deel van het plafond bepaalt dan de feitelijke montagehoogte. Bij een schuin dak kan dat flink verschil maken en soms zelfs betekenen dat een doorlopende rails naar bijvoorbeeld de badkamer onmogelijk is. Een adviseur van de plafondliftleverancier kan hierover uitsluitsel geven.

Hoogteverschil plafond tussen verschillende ruimtes
Badkamers of toiletruimtes hebben vaak een verlaagd plafond, bijvoorbeeld in flatgebouwen waar leidingen en afvoeren moeten worden weggewerkt. Dit hoogteverschil heeft gevolgen voor het hele railtraject, omdat het laagste punt bepalend is voor de maximale tilhoogte van de plafondlift. Soms kan het nodig zijn het verlaagde plafond plaatselijk te verhogen, zodat de gehele rail hiervan profiteert. Eventuele hoogteverschillen tussen ruimtes kunnen bij de montage worden overbrugd met draadeinden of op maat gemaakte blokken of paaltjes.

Conclusie: plafondlift vaak de beste keuze
Een plafondlift vraagt meer voorbereiding en soms een hogere investering dan een verrijdbare tillift. Toch biedt de plafondlift voordelen die een verrijdbare tillift nooit volledig kan vervangen en blijft de plafondlift in veel situaties de meest duurzame, gebruiksvriendelijke en toekomstbestendige oplossing.
